ارسطو نتوانست شاگردی تربیت کند - وبلاگ نصیراباد

به گزارش وبلاگ نصیراباد، ارسطو معتقد بود که چهار عنصر آتش، آب، هوا و خاک دنیا را تشکیل می دهند و یک عنصر پنجمی هم بود که اثیر نام داشت و ستارگان و اجرام آسمانی از آن تشکیل شده اند. البته این را که ارسطو چه وقتی به ستارگان سفر نموده بود، نمی دانیم.

امیر عربلو| ارسطو حدودا 380 سال قبل از میلاد در خانواده ای ثروتمند متولد شد. کودکی او مملو از شیطنت های بی اهمیتی بود که در تاریخ به آن اشاره نشده است. پدرش طبابت پادشاه وقت یونان را برعهده داشت و به همین علت ارسطو با پسر پادشاه به نام فیلیپ - که برعکس شخصیتش اسم باکلاسی دارد- دوست بود و عظیم شد.

او در هجده سالگی وارد آموزشگاه شد که افلاطون آن را تأسیس نموده بود. ارسطو به مدت 20 سال در آنجا زیر نظر شخص افلاطون درس خواند و بعد به مقام استادی رسید. با اینکه افلاطون او را دوست داشت و به او لقب علم داده بود، ولی ارسطو عادت داشت مدام با اندیشه های استادش مخالفت کند.

در دورانی که پادشاه فیلیپ اوضاع کشور را خراب نموده و مشغول میگساری شده بود، ارسطو به دور از هیاهوی دنیا با استادش سر فلسفه و حرف های قلمبه سلمبه به جدل مشغول بود. بعد یک روز که پادشاه فیلیپ حس کرد پسرش عظیم شده است و احتمالا خوب و بد را می فهمد، به ارسطو گفت که بیاید و معلم فرزندش گردد.

آن پسر کسی نبود جز اسکندر مقدونی. ارسطو در آن موقع خیلی از خانواده پادشاه پول گرفت که البته حقش هم بود. می پرسید چرا؟ چون پادشاه و زنش مدام بر سروکله هم می زدند و ارسطو علاوه بر درس دادن، به شغل شریف ریش سفیدی و وساطت بین زن و شوهر هم مشغول بود.

ارسطو نه تن ها به آنان بلکه به همه می گفت که عقلانیت در اعتدال است و میانه روی اخلاقی یکی از عظیم ترین فضایل بشر است. همه این ها را به اسکندر هم می گفت، اما معمولا اسکندر شکلک در می آورد و زبان درازی می کرد. گذشت و گذشت تا اسکندر عظیم تر شد.

ارسطو هم وقتی فهمید که اسکندر چند تخته اش کم است، از تدریس به او صرف نظر کرد. حتی می گویند اسکندر با همکاری مادرش طرح نقشه قتل پدرش را کشید. حتما هم آگاه هستید که بعد از اینکه خودش پادشاه شد، به چند منطقه ازجمله ایران لشکر کشی کرد و سر راهش هرچه را که دید به آتش کشید.

ارسطو معتقد بود که چهار عنصر آتش، آب، هوا و خاک دنیا را تشکیل می دهند و یک عنصر پنجمی هم بود که اثیر نام داشت و ستارگان و اجرام آسمانی از آن تشکیل شده اند. البته این را که ارسطو چه وقتی به ستارگان سفر نموده بود، نمی دانیم.

ولی به هرحال با پول هنگفتی که داشت، مدرسه ای را در نزدیکی آتن تأسیس کرد که اسمش لوکئوم بود. آنجا شاگردان بسیاری داشت و به تعلیم فن شاعر شدن، سیاست، منطق، فلسفه و ... پرداخت و کتاب های بسیاری در این مدرسه فراوری شد که می گویند نصف بیشتر آن ها از بین رفته است.

اما ارسطو کتابی به اسم اخلاق نیکوماخوس دارد که خودش مشتمل بر 10 کتاب دیگر بوده است و شاگردانش از سخنرانی های او جمع نموده اند. در این کتاب همچنان که از اسمش پیداست، به طورکلی به اخلاق و مفیدبودن هر چیز می پردازد.

ارسطو معتقد بود هر چیز باید فی النفسه مطلوب باشد، نه اینکه به دلیل دیگری مطلوب شمرده گردد و کتاب دیگر او ارغنون است که به بحث هایی پیرامون منطق و برهان می پردازد. بعد از مرگ اسکندر مقدونی به ارسطو که گوشه ای مشغول فلسفه بود، تهمت زدند که وقتی اسکندر کبیر رفته بود با جنگ و خونریزی برای ما صلح و شادی بیاره، تو داشتی برای جانشینش خبرچینی می کردی.

گرچه این ادعا بعدا ثابت نشد، ولی ارسطو به جزیره کالکیس یا چنین چیزی گریخت. حین رفتن زبانش را درآورد و گفت: نمی ذارم با کشتن من دستتون به خون فلسفه آلوده بشه. ارسطو یک سال بعد در آنجا جان سپرد که چگونگی آن معین نیست. ولی به هرحال بعضی از فلاسفه بعد از او به اندیشه هایش ایراداتی گرفتند.

ازجمله اینکه: ارسطو که گفته بود زن ها نسبت به مرد ها دندون کمتری توی دهن شون دارن، چرا قبلش نرفته بود دندونای زنش رو بشمره؟ یا اینکه او معتقد بود نیم کره جنوبی توسط آتش احاطه شده است. البته این دو مورد خیلی هم اهمیتی ندارند.

به طورکلی او مخالفان و موافقان بسیاری داشت و حتی بر چندین فیلسوف اثرگذار بود که خیلی از بخش های فلسفه ازجمله ابداع منطق را از آنِ او می دانستند. اما ارسطو برخلاف افلاطون نتوانست شاگردی مثل خودش تربیت کند و تا سال های سال، هیچ فیلسوفی در تاریخ به اندازه سقراط، افلاطون و ارسطو مطرح نشد و فقط اندیشه های آن ها بود که مورد بازخوانی قرار می گرفت.