آلودگی صوتی و مراقبت از گوش ها - وبلاگ نصیراباد

به گزارش وبلاگ نصیراباد، زمانی که برای اولین بار در روم باستان ممنوعیت هایی را برای مقابله با آلودگی صوتی ناشی از حرکت گاری ها و کوبیدن چرخ های آنها روی سنگفرش خیابان در زمان های خاصی از روز وضع می کردند، هرگز تصور نمی شد بشر به روزگاری برسد که هیاهو و دغدغه های زندگی ماشینی از یک سو و صداهای آزاردهنده از سوی دیگر، عرصه را بر وی چنان تنگ کند که حتی برخی صداهای گوش نواز طبیعت را هم برنتابد.

آلودگی صوتی و مراقبت از گوش ها

نویسنده:مهندس محمدرضا اردلانی*

زمانی که برای اولین بار در روم باستان ممنوعیت هایی را برای مقابله با آلودگی صوتی ناشی از حرکت گاری ها و کوبیدن چرخ های آنها روی سنگفرش خیابان در زمان های خاصی از روز وضع می کردند، هرگز تصور نمی شد بشر به روزگاری برسد که هیاهو و دغدغه های زندگی ماشینی از یک سو و صداهای آزاردهنده از سوی دیگر، عرصه را بر وی چنان تنگ کند که حتی برخی صداهای گوش نواز طبیعت را هم برنتابد.

این در حالی است که امروزه تکرار واژه آلودگی صوتی، خود به تنهایی به یک عامل آزاردهنده تبدیل شده است و مرز بین آلودگی صوتی و توهم آلودگی صوتی، خود نیازمند بازشناسی کاربردی بوده و تبیین مصادیق آلودگی صوتی و راه چارههای برطرف و پرهیز از این آلودگی، بسیار ضروری است.

اگر چه هر صدای ناخواسته ای که موجب برهم زدن آرامش در زمان استراحت یا تمرکز حین انجام کار باشد، آلودگی صوتی نامیده می گردد ولی آلودگی صوتی، تعریف و دامنه فیزیکی خاصی دارد که ضروری است آن را بدانیم تا بتوانیم بهتر آن را کنترل کنیم. ساده ترین روش، این است که اگر در محیط کار یا زندگی خود، صحبت کردن 2 نفر با هم و در یک فاصله یک متری و با صدای معمولی قابل درک و فهم باشد، آن محیط برای شنوایی استاندارد و فاقد آلودگی صوتی است و اگر در محیطی کار یا زندگی می کنید که صحبت کردن 2 نفر در فاصله حدود 40 سانتی متری از هم، نیازمند بلند صحبت کردن باشد، آن محیط، فاقد شرایط استاندارد و آلودگی صوتی اش بالاتر از آستانه تحمل بشر است. مختصرترین تعریف علمی آلودگی صوتی، وجود صداهای بیش از 45 دسی بل در محیط مسکونی در طول شب و صداهای بیش از 55 دسی بل در محیط مسکونی در طول روز است.

10 نکته ای که باید پیش از خرید یا اجاره خانه به آن توجه کنید

اگر در حال انتخاب محل خانه یا محل کار هستید، سعی کنید موارد ذیل را مدنظر قرار دهید:

1.تا جای ممکن از محدوده فراوری آلودگی صوتی دوری کنید. این محدوده ها می توانند محدوده فعالیت های صنعتی مانند تراشکاری، پرسکاری، آهنگری، صافکاری و نجاری باشند. بعلاوه محدوده فعالیت های حمل ونقل مانند فرودگاه ها، ایستگاه های قطار شهری و بین شهری، ریل های راه آهن شهری و بین شهری، ترمینال های بار و مسافر شهری و بین شهری، محدوده اتوبان ها و خیابان های اصلی که در طول روز و به ویژه شب جهت تردد کامیون ها و وسایل سنگین هستند، هم منبع فراوری آلودگی صوتی هستند.

2.عرض کوچه یا خیابان در فراوری و انتقال آلودگی صوتی موثر است. هر چه عرض کوچه کمتر باشد، انتقال آلودگی صوتی بیشتر است و هر چه عرض خیابان کمتر باشد، فراوری آلودگی صوتی بیشتر است. بنابراین کوچه های با عرض زیاد که استفاده خیابانی نداشته باشند، بسیار بهتر از خیابان های با عرض کم و مملو از ماشین عبوری است هستند. سعی کنید محل زندگی یا کار شما از خیابان های با عرض کم دور باشد.

3.ارتفاع ساختمان های دو طرف یک کوچه و خیابان هم در انتقال آلودگی صوتی نقش مهمی دارند. آلودگی صوتی ناشی از حرکت یک موتورسیکلت در خیابان 8 متری که دو طرف آن مملو از ساختمان های 4 طبقه فشرده است، بسیار بیشتر از آلودگی صوتی در همان خیابان با ساختمان های یک طبقه است. بنابر یک راه چاره تجربی سعی کنید از خط وسط خیابان به 2 طرف خیابان و به سمت آسمان یک خط فرضی با زاویه 45 درجه تصور کنید. اگر ساختمان های دو طرف هر خیابانی با این خط فرضی 45 درجه تلاقی دارد، این خیابان دارای آلودگی صوتی خواهد بود.

4.چیدمان بلوک های داخل شهرک ها هم می توانند در انتقال یا کاهش آلودگی صوتی موثر باشند. روش جانمایی و ارتفاع بلوک ها و هم نزدیکی هر بلوک به بلوک دیگر، قابلیت جذب آلودگی صوتی را افزایش یا کاهش می دهد. در انتخاب محل کار یا زندگی خود در انواع شهرک ها به چیدمان بلوک ها دقت کنید.

5.درختان، به خصوص درختان برگ پهن، در کاهش و جذب آلودگی صوتی بسیار موثرند. ترکیب درختان بلند و کوتاه و تعداد ردیف و عمق منطقه درختکاری هم در این مساله نقش اساسی دارد. حتی در پر سر و صدا ترین محدوده های صنعتی و حمل ونقل می توان با کاشت درختان مناسب آلودگی صوتی را تا حد زیادی کنترل کرد.

6.نزدیکی به پارک ها و همجواری با منطقه ها پردرخت، مزایای زیادی دارد که یک نمونه آن جذب آلودگی های صوتی است. برترین مکان برای زندگی و کار نزدیک پارک ها است.

7.آپارتمان هایی که بالای طبقه پارکینگ قرار دارند، محل مناسبی برای زندگی سالم به خصوص برای افراد سالمند، زنان باردار و بچه ها محسوب نمی شوند. گذشته از نفوذ سرما و آلودگی هوا، مزاحمت های نابه هنگام و بحث آلودگی صوتی هم در این آپارتمان ها وجود دارد. صدای استارت های صبحگاهی خودروها به خصوص در زمستان و به ویژه در محله هایی که بیشتر افراد خودروهای قدیمی دارند، مشکل غیرقابل تحملی خواهد بود.

8.از نظر علمی ضروری است با حذف دیوارهای آجری در طبقات ساختمان ها، ضمن کم کردن وزن ساختمان، از مصالح عایق صدا استفاده شده و داخل ساختمان ها نسبت به بیرون و نسبت به دیوار مجاور، عایق صدا باشد. ولی در عمل چنین نیست و چیزی که در حال حاضر رخ داده تبادل صدا بین واحدها و اتاق های همجوار است. دقت کنید و با چند بار دست زدن انعکاس صدا و انتقال صدا را در جهات مختلف و منطقه ها همجوار مانند راه پله و اتاق ها آزمایش کنید.

9.ساختمان ها و املاک شمالی که اول حیاط بعد ساختمان اصلی واقع شده است هم از لحاظ آلودگی هوا، هم از لحاظ آلودگی نور در شب، هم از لحاظ آلودگی صدا بسیار سالم تر از سایر ساختمان ها هستند. فاصله و عمق حیاط ها، هر چقدر بیشتر باشد در سلامت ساکنان ساختمان موثرتر است. دقت کنید محلی را برای زندگی یا کار خود انتخاب کنید که پنجره ها مستقیما بالای سر پیاده رو باز نگردد و از خیابان و کوچه فاصله معقولی داشته باشد.

10.ساختمان هایی که در نمای آنها شکست های زیبایی وجود دارد که پنجره ها را به عمق برده اند، از نظر آلودگی صوتی، ساختمان های سالم تری هستند. پنجره هایی که در عمق نما هستند و با فاصله ای حداقل 40 سانتی متری عقب تر از خط نمای ساختمان قرار دارند، در عدم انتقال آلودگی صوتی پیروز خواهند بود.

10 روش برای کاهش آلودگی صوتی در خانه و آپارتمان

اگر در محلی ساکن یا مشغول به کار هستید که آلودگی صوتی وجود دارد و امکان تعویض محل وجود ندارد، با تغییرات فیزیکی زیر می توانید این آلودگی ها را کاهش دهید:

1.راه پله ها از اصلی ترین جهتهای انتقال آلودگی صوتی در ساختمان ها هستند. در ورودی به راه پله را عایق بندی و درزبندی کنید. جنس بدنه راه پله ها را از مواد با تخلخل زیاد و غیریکدست انتخاب کنید. نوع گچبری سقف ها و دور آسانسور و دور درها را به گونه ای طراحی کنید که با ایجاد فرورفتگی هایی، به جذب صدا یاری کند. اگر ممکن است شکل و جنس نورگیر پله ها را عایق صدا کنید. در صورت امکان با درختچه ها و گلدان های نیمه مرتفع امکان جذب صدا را افزایش دهید.

2.جنس نمای خارجی ساختمان در کاهش انتقال آلودگی صوتی موثر است. نماهای فلزی به خصوص بعد از گذشت زمان حتی خود هم فراوری صدا می نماید. سعی کنید نمای خارجی منزل یا محل کار شما غیرمسطح و نرم باشد. نماهای متخلخل با مصالح تازه یا نمای آجرچینی و بندهای بین آجرها مصالح مناسبی برای نمای خارجی جهت کاهش انتقال آلودگی صوتی هستند.

3.دو جداره بودن شیشه پنجره ها در صورت استاندارد بودن و وجود خلا کامل یا گاز هلیوم بین دو جداره شیشه ها (توجه داشته باشید که این موارد به وسیله کارخانه سازنده صورت گرفته و شیشه بری های خیابانی اصولا توان علمی و اجرایی این کار را ندارند) تا حدی زیادی آلودگی صوتی را کاهش می دهند. بنابراین در صورت معمولی بودن شیشه پنجره می توانید با اصلاح پنجره و شیشه آن آلودگی صوتی را کاهش دهید.

4.اجرای مراحل ساخت پنجره ها هم در عایق بودن پنجره ها نقش مهمی دارند. اندازه درزبندی، نوارها، یراق آلات و نوع بازشوی پنجره ها در انتقال آلودگی صوتی موثرند. می توانید با اصلاح این معایب آلودگی صوتی محیط را کنترل کنید.

5.استفاده از پرده های ضخیم پارچه ای یا تورهای متراکم هم می تواند جاذب آلودگی صوتی باشد. در صورتی که پنجره های رو به خیابان یا منبع آلودگی صدای دیگری دارید، پنجره های آن سمت را با پرده های مذکور بپوشانید. به یاد داشته باشید انواع پرده های لوردراپه و پرده کرکره نه تنها جاذب صدا نیستند بلکه در صورت لرزش خود عامل فراوری صدا خواهند بود.

6.در صورتی که منبع فراوری صدا مانند موتورخانه، اتاقک های تهویه و اتاق دستگاه های اداری پرسرو صدا داخل محیط ساختمان باشد، ضروری است دیوارهای دو طرف داخلی این اتاق ها ایزوله گردد. اتاق های پر سروصدا بهتر است در کم رفت وآمدترین محل مجموعه اتاق ها انتخاب گردد تا کمترین تردد در آن صورت گیرد.

7.درها به ویژه درهای آپارتمانی هم می توانند عایق صدا باشند. با درزگیری مناسب و روکش های تزیینی از جنس نرم تر این امکان به وجود خواهد آمد.

8.در معماری داخلی ساختمان هم ضمن استفاده از انواع وسایل دکوری برای خروج سطوح از یکنواختی بهتر است تا آنجا که ممکن است از سطوح نرم بهره ببرید. انواع میزها، جایگاه ها، کمدهای کوچک و عظیم چوبی و قفسه های کتاب می توانند تا حد زیادی جلوی انتقال آلودگی صوتی را بگیرند.

9.راه چاره خاصی برای محل هایی که دارای آلودگی صوتی شدید هستند، وجود دارد که عبارت است از نصب پنجره دوم در داخل ساختمان به گونه ای که غیر از پنجره خارجی موجود یک پنجره کامل دیگر هم در داخل ساختمان و پشت پنجره اصلی نمای خارجی کار گذاشته گردد که در این صورت به میزان بسیار چشم گیری آلودگی صوتی منتقل نخواهد شد. البته اگر پنجره اول و پنجره دوم هر دو دارای شیشه های دو جداره و درزگیرهای مناسب و یراق آلات استاندارد باشد، بهتر است.

10.آخرین راه چاره فیزیکی برای جذب آلودگی های صوتی با منبع داخل یا خارج ساختمان، آکوستیک کردن دیوارها و سقف فضای داخلی ساختمان با مصالح مناسب و دیوارپوش های سبک است. در این صورت تخلخل این سطوح عامل مهمی در جذب سر و صدا خواهد بود.

پی نوشت ها :

*کارشناس ساختمان های سلامت محور

منبع:www.salamat.com

/م

منبع: راسخون